Abstractagent™ - Bildiri özeti nasıl hazırlanır?

Bildiri özeti nasıl hazırlanır?


Bildiri özeti hazırlanırken dikkat edilecek üç temel bölüm vardır:

  • Başlık yazımı
  • Yazar sayısı ve sıralaması
  • Özet metni

1. Başlığın belirlenmesi

İyi bir başlık en az sayıda kelime ile makalenin içeriğini yeteri kadar anlatan kelimeler dizisidir. Yapılan en sık hata, başlığın özet ya da çalışma ile ilgisiz olmasıdır. Bu nedenle bu tür bildiriler sıklıkla sadece bu yüzden reddedilirler.

Başlığın, bildirinizin özeti ya da tamamına kıyasla en çok okunacak kısmı olduğunu unutmamalısınız. Bu nedenle, başlıktaki tüm kelimeler dikkatlice seçilmeli ve birbiri ile ilişkileri dikkatli kurulmalıdır. Yaygın yapılan bir diğer hata, kelimelerin hatalı sıralanmasıdır.

Çok kısa bir başlık bazen tam bir bilgi vermeyebilir. Örn: “Çocuklarda Obezitenin Etkisi” gibi bir başlık bildiri hakkında pek bir fikir vermezken, “Çocuklarda Obezitenin Subklinik Ateroskleroz Üzerine Etkisi” bize çalışma hakkında çok daha aydınlatıcı bilgi sunmaktadır. Ancak ilginçtir, çok uzun başlıklar kısa olanlardan daha anlaşılmazdır.

Bunları yapmayın:

  • Başlıklarda kimyasal formül, patentli isimler ve jargon kullanmayın.
  • Cümle formunda, yargı bildiren bir başlıktan kaçının.
  • Başlığın tümünü büyük harfle yazmayın. Genel kabul gören kullanım; sadece ilk harf ile özel ve bilinen kısaltmaların büyük harfle yazılması şeklindedir.

2. Yazar sayısı ve sıralaması

Yazar adları ve kurumlarını yazmak, bildiri özetindeki en kolay bölüm gibi görünse de genellikle sıralamada ve yazar sayısında sıkıntılar yaşanmaktadır. Üzerinde anlaşmaya varılmış ve kabul gören bir uygulama olmamasına karşın, genellikle ilk yazar atıf yapılan ve çalışmanın çoğunu gerçekleştiren kişidir. Bundan sonraki sıralama genelde çalışmaya yaptıkları aktif katkı derecesine göre belirlenir ve yazılır.

Adı geçen her yazarın o çalışmaya önemli katkıda bulunmuş olması gerekir. Bu nedenle aynı kliniği, laboratuvarı vb. paylaşan meslektaşların, çalışmaya primer bir katkısı olmayan isimleri başka bir takım kaygılar ile bildiriye eklemesi yazar sayısını şişirir ve hakemlerin gözünde makalenin değerini düşürür. Teknik vb. katkıda bulunanlar yazarlar yerine bildirinin teşekkür kısmında belirtilebilir.

Bildiriye yazar eklerken yapılan bir diğer hata, birden fazla kurumda çalışan ya da çalışma yapıldıktan sonra kurum değiştiren yazarların tüm kurumları eklemek istemesidir. Burada izlenecek yok basittir: Çalışma hangi kurumda yapıldı ise o kurum adı makalede yazılmalı, değiştirilen kurum var ise de bu dip notta belirtilmelidir.

Ülkemiz şartlarındaki bir sıkıntı da evli bayan akademisyenleri ilgilendirir. Çift soyadı kullanılıyor ise değişik yazım ve sıralamalar ayrıca kontrol edilmeli, yazar dizininde ortaya çıkabilecek kargaşa engellenmelidir.

3. Özet metni

İyi yazılmış bir özet,
  • Araştırmanın kapsamını ve esas amaçları belirtmeli
  • Kullanılan yöntemi tanımlamalı
  • Bulguları özetlemeli
  • Ana sonuçları belirtmelidir.

Sonuçların önemi, genellikle üç kez verilmesi ile gösterilir: Özet'te, Giriş'te ve Tartışma kısmında…

  • Özetin çoğu veya tamamı yapılmış çalışmaya ait olduğundan geçmiş zamanda yazılmalıdır.
  • Özette asla yeni bir bilgi ve/veya bildiride belirtilmeyen sonuçlar verilmemelidir.
  • Eserlere kaynak gösterme Özet'te yapılmamalıdır.

Özeti yazarken kendi başına yayınlanacağı hatırlanmalıdır. Dolayısı ile kendi kendine yeterli olmalıdır. Yani hiçbir şekil, resim, tablo vs. kaynağı ihtiva etmemelidir. Dili sade olmalı ve anlamsız kısaltmalar içermemelidir. Uzun bir terim kısa özet içerisinde birkaç defa kullanılmıyorsa kısaltmaya gerek yoktur.

İdeal bir bildiri özetinin sıklıkla 250 kelime sınırı içerisinde yazılması istenir. Genellikle yapılan hata, konuyla ilgisiz ayrıntıların özete eklenmesidir.

Bildirinin içeriği yazarların sorumluluğundadır. Bilimsel Komite veya Kongre Sekreterliği genellikle kabul edilen bildiri özetinde herhangi bir düzeltme yapmaz (ki buna zaman da yoktur) ve bu şekilde özet kitapçığında yer alır. Özette ele alınan konunun da kongre konuları çerçevesinde olması gerekir. Tek başına yeterli bir akademik kaliteye sahip olsa dahi kongre konusu ile bağdaşmayan özetlerin kabul şansı pek yoktur.

Araştırmalara ait bildiri özetleri "Amaç", "Gereç ve Yöntem", "Bulgular" ve "Sonuç" bölümlerini içermelidir (bkz. IMRAD). Giriş ve amacı (kısa), yöntemi, bulguları ve tartışmayı ayrı paragraflar halinde yazmak izlemeyi kolaylaştırır.

Bildiri özeti yazılırken Giriş en kısa şekilde yapılmalıdır. Çalışmanın amacı bir-iki cümle ile belirtilmelidir. Bulgular kısmında araştırmanın sonucunda elde edilen veriler bir bütünlük içinde sunulmalıdır. Birbirini tutmayan sayılar, oranlar olmamalıdır. Özetlerde genellikle tablo veya figür istenmez. Bazı kongrelerde ise bilimsel komite birçok satırda izlenmesi zor bulgular yerine, metinde tekrarlanmamak koşulu ile bir, en çok iki tablo veya figür verilmesini tercih eder.

Başlık, yazarlar ve anahtar kelimeler özet metni içerisinde geçmemeli, kendileri için ayrılan bölümlere yazılmalıdır. Yapılan çalışmanın anlamlılık derecesini (p değeri) belirtmek ve yargıyı buna göre yapmak önemlidir. Tartışma bölümünde gözlenen gerçekler arasındaki ilişkiler kısa bir şekilde verilmelidir.

Tüm bu işlemlerden sonra oluşturulan özet bilim kuruluna, belirlenen yöntem ile iletilir (bu günümüzde online bir sistem yahut e-posta aracılığı ile olmaktadır). Yazarlar tarafından iletilmiş olan bildiri özetleri daha sonra değerlendirme komitesine gönderilir. Konunun uzmanı en az iki veya daha çok hakem tarafından incelemeden geçen bildirilerin, yapılan değerlendirmeler doğrultusunda sunulmaya uygun olup olmadığı belirlenir. Daha sonra Bilimsel Komite bildirinin sunum şeklini Sözel ya da Poster olarak belirler. Kongre için gönderilen bildirilerin daha önce başka bir yerde yayınlanmamış ya da başka bir bilimsel toplantıda sunulmamış olması da gerekmektedir.  

Sonraki Konu: Bildiri özeti örneği
Bildiriler cebinizde

AbstractAgent Cep uygulamasını kullanarak cep telefonunuza ekleyebilir; gelen bildirileri ve hakem değerlendirmelerini cepten anlık takip edebilirsiniz. Uygulamayı iPhone ve Android marketten ("abstractagent" aratarak) yükleyebilirsiniz.